نکاتی درباره ی زلزله
زلزله چیست؟
لرزش ناگهانی پوسته‌های جامد زمین ، زلزله یا زمین لرزه نامیده می‌شود. دلیل اصلی وقوع زلزله را می‌توان افزایش فشار بیش از حد داخل سنگها و طبقات درونی زمین بیان نمود. این فشار به حدی است که در سنگ گسستگی بوجود می‌آید و دو قطعه سنگ در امتداد سطح شکستگی نسبت به یکدیگر حرکت می‌کنند. به سطح شکستگی که توأم با جابجایی است، گسل گفته می‌شود. وقتی که سنگ شکسته می‌شود، مقدار انرژی که در زمان طولانی در برابر شکستگی حالتهای مختلفی را برای آزادسازی انرژی نهفته شده بوجود می‌آورد.
بطوری که در ابتدا فشار و نیروهای درونی ممکن است باعث ایجاد یکسری لرزه‌های خفیف و کوچک در سنگها شود که پیش لرزه نامیده می‌شود. بعد از اینکه فشار درونی بر مقاومت سنگها غلبه کرد انرژی نهفته آزاد می‌گردد و زمین لرزه اصلی رخ می‌دهد، البته نباید از اثر لرزشهای کوچکی که بعد از زمین لرزه اصلی نیز اتفاق می‌افتد و به نام پس لرزه معروف هستند، چشم پوشی کرد. لرزه ، پیش لرزه ، لرزه اصلی و پس لرزه مجموعا یک زمین لرزه را نشان می‌دهند.
باید توجه داشت که تمام زلزله‌ها با پیش لرزه‌ها همراه نیست و همچنین پیش لرزه را نمی‌توان مقدمه وقوع یک زلزله بزرگ دانست، زیرا در بسیاری از موارد یک زلزله مخرب خود یک پیش لرزه فوق العاده مخربی بوده است که در تعقیب آن اتفاق افتاده است. همچنین در بسیاری از زمین لرزه‌ها زلزله اصلی بدون هیچ لرزه قبلی و یکباره اتفاق می‌افتند، زلزله‌هایی هم در اثر عوامل دیگر مثل ریزشها (مثلا ریزش سقف بخارهای آهکی و زمین لغزشها) و یا در بعضی موارد فعالیتهای آتشفشانی نیز بوجود می‌آید که مقدار و شدت آنها کمتر است.
نحوه آزاد شدن انرژی زلزله
ممکن است یک زلزله به همراه خود پیش لرزه و پس لرزه‌هایی داشته باشد، که این دو قبل و بعد از زلزله اصلی ممکن است وقوع یابند، به عبارتی دیگر این موضوع به نحوه آزاد شدن انرژی زلزله بستگی دارد. بطوری که انرژی زلزله بصورتهای زیر آزاد می‌گردند:
پیش لرزه
گاهی اوقات از بروز زلزله اصلی ، یکسری زلزله‌هایی با بزرگی کمتر از زلزله اصلی به وقوع می‌پیوندند که معمولا فراوانی آنها با نزدیک شدن به زمان وقوع لرزش اصلی ، افزایش می‌یابد.
لرزش اصلی
همان زلزله اصلی بوده که بواسطه آن اکثر انرژی ذخیره شده در سنگها یکباره آزاد می‌گردد و چنانچه داده‌های مربوط به یک زلزله بزرگ غیر دستگاهی باشد مهلرزه نامیده می‌شود.
پس لرزه
زلزله‌های خفیفتری که غالبا پس از لرزش اصلی ، از حوالی کانون زلزله اصلی منشأ می‌گیرند، را پس لرزه می‌گویند. پس لرزه‌ها می‌توانند حتی تا سالها پس از وقوع زلزله‌های اصلی نیز به طول انجامد.
دسته لرزه
مجموعه‌ای از تعداد زیادی زلزله که در یک منطقه محدود در مقطع زمانی در حد هفته تا چند ماه به وقوع می‌پیوندد. دسته لرزه‌ها غالبا در نواحی آتشفشانی دیده می‌شوند.
ریز لرزه
زلزله‌های ضعیفی هستند که بزرگی آنها 3 ریشتر و یا کمتر از 3 بوده و غالبا افزایش ناگهانی و نامنظم آنها نشانه قریب الوقوع بودن مهلرزه یا زلزله اصلی می‌باشند.
"وسایل ضروری برای زلزله"
به کارهایی که هنگام زلزله باید انجام دهید، کاملا فکر کنید.
ممکن است در منزل، یا در سالن اجتماعات، در حال تماشای تئاتر، در استادیوم، با دوستانتان، در حال رانندگی و یا مشغول انجام سایر کارهای روزمره باشید.
برنامه ریزی و آمادگی باعث می شود که شما هنگام زلزله، فردی خونسرد و آرام، ولی موثر باشید.
باید نزدیک ترین مراکز امداد و نجات مانند کلینیک ها، آتش نشانی و مراکز پلیس را بشناسید.
یک کیف شامل ضروری ترین وسایل را آماده کرده و در یک مکان امن و قابل دسترس قرار دهید تا بعد از زلزله مورد استفاده قرار دهید.
مهم ترین نیازها بعد از زلزله عبارتند از:
وسایل ضروری برای زلزله
به کارهایی که هنگام زلزله باید انجام دهید، کاملا فکر کنید.
ممکن است در منزل، یا در سالن اجتماعات، در حال تماشای تئاتر، در استادیوم، با دوستانتان، در حال رانندگی و یا مشغول انجام سایر کارهای روزمره باشید.
برنامه ریزی و آمادگی باعث می شود که شما هنگام زلزله، فردی خونسرد و آرام، ولی موثر باشید.
باید نزدیک ترین مراکز امداد و نجات مانند کلینیک ها، آتش نشانی و مراکز پلیس را بشناسید.
یک کیف شامل ضروری ترین وسایل را آماده کرده و در یک مکان امن و قابل دسترس قرار دهید تا بعد از زلزله مورد استفاده قرار دهید.
مهم ترین نیازها بعد از زلزله عبارتند از:
تغذیه، بهداشت، عملیات نجات و کمک به دیگران که برای این عملیات نیاز به تجهیزاتی داریم که جمع آوری آنها بعد از زلزله می تواند غیر ممکن باشد. پس بهتر است قبل از وقوع زلزله آنها را آماده کنید و در یک کیسه و در یک مکان امن قرار دهید.
با این تجهیزات می توانید خود و خانواده خود را بعد از زلزله تا رسیدن نیروهای امداد و نجات تا 72 ساعت و یا بیشتر در خانه، محل کار یا اتومبیل خود حفظ کنید.
شما باید مایحتاج خود را بر اساس تشخیص خود در منزل، محل کار و در اتومبیل شخصیتان آماده نمایید.
وسایل ضروری
1.جعبه کمک های اولیه شامل باند و گاز، ابزار استریل، پماد سوختگی، آنتی بیوتیک، آسپیرین، یک قیچی کوچک، قطره چشمی، و داروهای مورد نیاز که هر کدام از اعضای خانواده به طور معمول از آن استفاده می کنند.
2.یک دفتر یادداشت شامل شماره تلفن های ضروری مراکز امداد و نجات، چراغ قوه و باتری های نو
3.رادیوی ترازیستوری با باتری های شارژ شده
4.یک کپسول کوچک آتش خاموش کن
5.دستکش ضخیم و کفش سبک
6.وسایل بهداشت فردی مانند حوله، صابون، مسواک، خمیر دندان، پودر شوینده و دستمال
7.انبردست و پیچ گوشتی، بیل و یک کلنگ کوچک
8.حداقل 4 لیتر آب برای هر کدام از افراد در یک ظرف بزرگ ذخیره کنید. ظرف ها باید به طور مرتب از نظر تازگی و سلامت کنترل شده و تعویض شوند.
9.مواد غذایی برای سه روز بر اساس تعداد اعضای خانواده، مانند غذاهای کنسروی، کمپوت، بیسکوییت، آب نبات و ... .